-
1 проноситься
I несов.; см. пронестись II сов.; разг.1) ( прийти в ветхость от носки) тузу, таушалу, тузып (таушалып) бетү; тишелү, тишелеп чыгу2) киелү; чыдауэтот костюм проносится долго — бу костюм озак [вакыт] киелер
3) ( с кем-чем) (берникадәр вакыт) баш вату, мәш килү -
2 уйти
сов.1) ( отправиться) китү, чыгып китү2) разг. ( уволиться) чыгу, китү, ташлау3) (спастись, избежать) качу, качып котылу4) перен. үтү, узу, үтеп китү, вакыт үтү5) ( на что), разг. китү, кереп китү, тотылу, тотылып бетү6) ( во что) керү, батып керү7) перен. ( во что) чуму, [тулысынча] бирелү, күмелү, бату8) ( вытечь) ташу, ташып чыгу, ташып түгелү9) ( о часах) алга китү- недалеко уйти
- уйти вперёд
- уйти в себя
- уйти из жизни
- уйти на дно
- уйти ни с чем -
3 стереться
-
4 помёрзнуть
сов.; разг.1) ( погибнуть от мороза) өшеп (туңып) бетү; өшеп (туңып) һәлак булу2) ( берникадәр вакыт) салкында тору, туңу -
5 прогореть
сов.1) ( выгореть до дыр) янып тишелү (тишелеп чыгу)2) ( сгореть) янып бетү3) перен.; разг. ( потерпеть неудачу) яну, [эш] уңмау, пешмәү, барып чыкмау4) ( берникадәр вакыт) яну, янып тору -
6 пройти
сов.1) (что и без доп.) үтү, узу, үтеп (узып) китү; бару2) перен. (о слухах, молве и т. п.) таралу3) перен. ( представиться перед глазами) күз алдыннан үтү4) ( об осадках) явып үтү (узу)5) ( что) (обработать) эшкәртеп узу, эшкәртеп чыгу6) разг. (перестать, прекратиться) узу, туктау, бетү•- пройти мимо
- пройти между рук
- это не пройдёт! -
7 промёрзнуть
сов.1) туңу, үтәдән-үтә туңу2) разг. туңу, өшү, туңып (өшеп) бетү, бик каты туңупромёрзнуть до [мозга] костей — җилегеңә кадәр туңу
3) ( берникадәр вакыт) туңу, туңып тору -
8 протаять
сов.1) (растаять; оттаять) эрү, эреп бетү2) ( что) (растопить) эретү, эретеп бетерү3) ( берникадәр вакыт) эрү
См. также в других словарях:
бетү — I. 1. Ахырга килеп җитү, төгәлләнү, тәмам булу, тукталу. Тотылу, сарыф ителү (акча, азык төлек, материал һ. б. ш. тур.) 2. Юкка чыгу, юк булу 3. Нәр. б. тирәлек яки вакыт ягыннан чиге булу, шул чиккә килеп җитү 4. Зур бәлә казага тару 5. күч. Үлү … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өзек — I. с. 1. Өзелгән; өзеп алынган 2. Өзек өзек (2) 3. Өзек өзек (1) 4. күч. Кискен, өзеп өзеп әйтелгән өзек, исәпле сүзләр белән әмер бирде. ӨЗЕК ВАКЫТ – 1) Юл өзелгән вакыт, ни арба, ни чана вакыт 2) Иске беткән, яңа өлгермәгән вакыт; ашарга бетә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
заман — 1. Җәмгыять яшәвенең билгеле бер вакыты, чоры 2. Вакыт 3. лингв. Фигыльдә эш яки хәлнең сөйләү моментына карата вакыт мөнәсәбәтен белдерә торган форма. ЗАМАН АХЫРЫ – дини. Кешелек җәмгыяте яшәешенең ахыры, дөнья бетү алды … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кайчан — а. 1. Вакытны билгеләү, ачыклау өчен сораганда кул. 2. 1) Кайчакта, кайвакыт, вакыт вакыт 2) Нинди (кайсы) вакытта 3. Иярчен җөмләне баш җөмләгә бәйләү өчен кул. кайчан эшем бетә, шунда барырмын … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тулу — 1. Берәр нәрсәнең эче җанлы җансыз нәрсәләр белән бөтенләй тулы булу, тулысынча биләнү, эчендә буш урын калмау 2. Берәр нәрсә эченә ни дә булса бик күп керү 3. күч. Берәр нәрсәнең өсте төрле төрле яки бериш әйберләр, кешеләр һ. б. белән каплану 4 … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
узу — ф. 1. Атлап барып бер урыннан икенче урынга күчү, хәрәкәт итү моннан кем узган?. Хәрәкәт итеп нин. б. ара, юл үтү, берәр урын аша хәрәкәт итү ишегалдын узу 2. Нин. б. юнәлештә хәрәкәт иткәндә, барганда берәр нәрсә артта калу, аны үтеп китү… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
гомер — 1. Тереклек иясенең туу моментыннан алып үлгәнгә кадәр булган физиологик хәле, яшәү вакыты. Берәр нәрсәнең барлыкка килүеннән бетүенә, юкка чыгуына кадәргә яшәү яки кулланылу вакыты. күч. Тормыш, яшәү ләззәте бер күрүе бер г. күч. Җан; тормыш… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кату — I. ф. 1. Каты хәлгә килү 2. күч. Өшү, күшегү 3. Ябышып кибү 4. Керләнү, пычрану, тупаслану 5. Хәрәкәтсезләнү, үзгәрешсез хәлдә калу 6. Ваемсызлану, усаллану, хиссезләнү 8. туп. Үлү, дөмегү. II. КАТУ – и. 1. Тиз йөргәндә яки йөгергәндә кинәт… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
китү — I. 1. Нин. б. урынны калдыру, кая да булса юнәлү, бару 2. Таралу (дан, сүз һ. б. тур.) 3. Каян да булса башлану авыл артында яланнар китә 4. Дәвам итү, сузылу озакка китү 5. Билгеле бер вакыт үтеп, алдагысы башлану тур. сәгать икенче китте 6. Агу … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
көтү — I. 1. Кемнең яки нәр. б. килүен яисә нәр. б. булуын алдан белеп саклап тору; очратырга, каршы алырга әзер булып тору, исәп тоту, ышану, шуны теләү, өмет итү 2. Берәр нәрсәнең булуына ышанып торып, саклап торып вакыт уздыру 3. Кем өчен дә булса… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өлгәшү — Нәр. б. үз вакытында эшли алу, башкарып чыгу. Кая да булса билгеле бер вакытка барып җитү, килеп җитү 2. Үсеп утырган игеннәр, яшелчә, җиләк җимеш тур. : ашамлык итеп әзерләрлек хәлгә җитү, пешү; ашарлык хәлгә килү 3. Пешерелеп, кыздырылып яки… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге